01 Julai 2009

Petikan Makalah: Unsur Pinjaman Sanskrit-Arab Memperkaya BM

Pada abad kelapan belas dan kesembilan belas masyarakat Eropah, termasuk orang Inggeris, meminjam istilah dan ungkapan ilmiah secara besar-besaran daripada bahasa Yunani dan Latin. Kini dianggarkan lebih sembilan puluh peratus istilah perubatan bahasa Inggeris dipinjam daripada kedua-dua bahasa itu.

Pada abad ke-20 negara Dunia Ketiga pula meminjam unsur bahasa asing secara besar-besaran, terutamanya daripada bahasa Inggeris. Antara negara itu termasuklah Jepun. Dalam satu seminar, seorang pengkaji menyatakan, orang Jepun tidak berasa malu meminjam istilah daripada bahasa Inggeris. Pendeknya, peminjaman apa-apa unsur bahasa asing oleh sesuatu bahasa ialah perkara biasa. Malah, peminjaman bersistem dianggap satu tanda kemodenan dan kedinamikan bahasa. Demikian jugalah halnya dengan bahasa Melayu.

Bahasa Melayu meminjam unsur bahasa asing sesuai dengan perjalanan sejarah. Peminjaman unsur oleh bahasa Melayu berlaku hasil pertembungan orang Melayu dengan orang asing. Orang Melayu meminjam unsur bahasa Sanskrit daripada orang India, unsur bahasa Arab daripada orang Timur Tengah dan unsur bahasa Inggeris daripada orang Eropah.

Inilah tiga bahasa yang menjadi sumber pinjaman bahasa Melayu secara besar-besaran. Secara kecil-kecilan pula, bahasa Melayu meminjam unsur beberapa bahasa lain seperti Parsi, Cina, Tamil, Portugis dan Belanda. Malah bahasa Melayu juga meminjam unsur bahasa serumpun seperti bahasa Jawa. Walau bagaimanapun, makalah ini membincangkan peminjaman unsur daripada bahasa Sanskrit dan bahasa Arab sahaja.

….

Perbincangan ini menunjukkan bahawa bahasa Melayu bukanlah meminjam bahasa asing atau tatabahasanya. Yang dipinjam hanyalah unsur bahasa itu. Peminjaman unsur yang ketara daripada bahasa Sanskrit ialah kosa kata dan imbuhan. Daripada bahasa Arab pula bahasa Melayu meminjam tulisan, bunyi, kosa kata, imbuhan dan ungkapan.

Unsur yang dipinjam itu disesuaikan dengan sifat bahasa Melayu. Dengan perkataan lain, peminjaman itu tidak menyebabkan bahasa Melayu menjadi bahasa rojak. Tegasnya, bahasa Melayu tetap asli. Peminjaman unsur bahasa Sanskrit dan bahasa Arab itu menjadikan bahasa Melayu bertambah kaya dan mantap.

Dipetik daripada makalah “Bahasa Pinjaman yang Memperkaya Bahasa Melayu” oleh Mohd Isa Abd Razak dalam Dewan Bahasa, Julai 2009, halaman 20 – 23.

Tiada ulasan: